βαβέλ...

Γράφει ο ΣΤΑΘΗΣ Σ. στην Ελευθεροτυπία

Ομιλούμε αυτές τις ημέρες περί «συναίνεσης». Ομιλεί για «συναίνεση» ο Παπανδρέου, ομιλεί για «συναίνεση» η Τρόικα, ομιλεί για «συναίνεση» κι ένα μέρος του Τύπου, ενώ στην πραγματικότητα εννοείται αλλά και υποδεικνύεται αν δεν υπαγορεύεται η υποταγή ενός μέρους σε ένα άλλο.

Οταν άλλο διακηρύσσεται και άλλο επιδιώκεται δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιο είδος διαστροφής των λέξεων, αλλά με απλή κυβερνητική επί των ανθρώπων. Δεν είναι λοξίες οι λέξεις, λαοπλάνα είναι η εξουσία...

Το φαινόμενο είναι ευρύτερο. Αίφνης ο Καντάφι, λόγου χάριν, κατηγορείται για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητος», ήτοι δολοφονίες αμάχων, δηλαδή για το ίδιο ακριβώς που κάνουν και οι «σύμμαχοι» που έχουν επέμβει στη χώρα του.

Αυτή η χρήση των εννοιών και των λέξεων σαν να έχουν δύο πρόσωπα όπως ο Ιανός - όμως μονά-ζυγά δικά μας και τα δυο, έχει κάνει το ψέμα εύκολο και τον έλεγχο της πολιτικής σχεδόν αδύνατον...

Ζούμε σε μια κοινωνία στην οποίαν ο δημόσιος λόγος (και διάλογος) είναι από χέρι υπονομευμένος. Διότι η ορολογία του συντίθεται κυρίως από κατά συνθήκη ψεύδη, από ψευδεπίγραφες έννοιες κι από παρενδεδυμένες λέξεις.



Η κυρίαρχη ιδεολογία έχει επιβάλει στερεότυπα που άλλα λένε κι άλλα εννοούν, ευφημισμούς αλλά και δυσωνυμίες, με αποτέλεσμα μια βαβέλ ασυνεννοησίας και κατά συνέπειαν αποκολοκύνθωσης σε μαζική κλίμακα-

- μωραίνει το σύστημα ους βούλεται απολέσαι.

Επί παραδείγματι:

λέμε «προσωπικά δεδομένα». Δεν υπάρχουν «προσωπικά δεδομένα», υπάρχει γενικό φακέλλωμα, στο οποίον έχουν πρόσβαση οι πάντες: αστυνομία, μυστικές υπηρεσίες, τράπεζες, διαφημιστικές εταιρείες, ασφαλιστικές τοιαύτες και πας τις όστις τυγχάνει ενδιαφερόμενος.

Λέμε, «ανθρώπινα δικαιώματα». Δεν υπάρχουν παρά ως πρόσχημα προπαγάνδας και «ανθρωπιστικών επεμβάσεων» - άλλος ένας όρος κι αυτός λούφας και παραλλαγής κάτω απ' τον οποίον κρύβονται ο ιμπεριαλισμός και η αποικιοκρατία.

Τα «ανθρώπινα δικαιώματα» στην εργασία δεν υπάρχουν· στην υγεία, αργοπεθαίνουν· στην ασφάλιση, έχουν πάρει σύνταξη - μειωμένη κι ατιμωτική. Στην εκπαίδευση, σβήνουν και στην ελευθερία του λόγου, τυλίγονται σε μια κόλλα χαρτί από το πλείστον των ΜΜΕ και βεβαίως από το υπερόπλο της τηλεόρασης.

Λέμε: «ελεύθερη αγορά» και (θα έπρεπε να) εννοούμε το σκλάβωμα των ανθρώπων. Αλλά ούτε η ίδια η αγορά είναι «ελεύθερη», αιχμάλωτη είναι της μη πραγματικής οικονομίας, του τραπεζικού συστήματος και των υπερεθνικών μεγάλων εταιρειών. Των μονοπωλίων και των τραστ.

Λέμε: «απελευθέρωση της εργασίας» και συμβαίνει αποθηρίωση του κεφαλαίου. Πρόκειται για την προοδευτική κι εν τέλει οριστική κατάργηση των εργατικών κατακτήσεων ενός αιώνα - του τρομερού 20ού Αιώνα. Πρόκειται για την κατάλυση του πολιτισμού της εργασίας, της τέχνης που αυτός ο πολιτισμός παρήγαγε καθώς και των ελπίδων που γέννησε για μια ανθρωπότητα ανθρωπιστική. Διαδικασία που με τη σειρά της συνοδεύεται από πλήθος αντίστοιχων τραβεστί νεολογισμών όπως η «ευέλικτη εργασία», οι «απασχολήσιμοι», η «διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού» κι άλλα πονηρά παρόμοια.

Ορολογίες της πλάκας και της υποκρισίας, η σημειολογία μιας εξουσίας που μεταλλάσσει τις (αστικές έστω) δημοκρατίες σε τυραννίδες. Κλισέ που έχουν αναχθεί σε φετίχ της μαζικής μας αποβλάκωσης. Με τα οποία οι άνθρωποι σκέφτονται χωρίς καν να το συνειδητοποιούν, έτσι με τη δύναμη της αδράνειας.

«Ανταγωνισμός». Λένε «ανταγωνισμός» ως να επρόκειτο για το πλαίσιο του υγιώς επιχειρείν, ενώ πρόκειται για τον νόμο της ζούγκλας, όπου ο ισχυρότερος τρώει τον ασθενέστερο, ώσπου ο κάθε κλάδος της οικονομίας (εθνικής και διεθνικής) να μονοπωληθεί.

Λένε ότι ο ανταγωνισμός ρίχνει τις τιμές - βεβαίως! μέχρι να οδηγήσει στο μονοπώλιο, οπότε θα τις αυξάνει μόνο του πλέον το τέρας τραστ κατά το δοκούν.

Λένε «κρατισμός» και μέμφονται το κράτος αυτοί που το έχουν στα χέρια τους, πλουτίζουν απ' αυτό, κρατικοδίαιτοι και διαπλεκόμενοι, ενώ ταυτοχρόνως το ξεχαρβαλώνουν και το κάνουν σαν τα μούτρα τους: δυσλειτουργικό για τον λαό, αντιπαραγωγικό για το επιχειρείν και εχθρικό για όσους δεν είναι πελάτες της κομματοκρατίας.

«Λαϊκισμός» - η αίσχιστη μομφή κατά του ίδιου του λαού από τους ποπουλιστές και τους δημαγωγούς που τον λεηλατούν και τον καταδυναστεύουν -το «κάτσε καλά» εναντίον όσων δεν έχουν γίνει ακόμα φυτά, θύματα της προπαγάνδας τους.

Με κορυφαίον τον «εκσυγχρονισμό» που σημαίνει ακριβώς το αντίθετο: την επιστροφή των εργαζομένων, αυτών που παράγουν τον πλούτο, στην εποχή του Ντίκενς, στο μεροδούλι-μεροφάι, στο μαμ-κακά-και νάνι.

Χέρι-χέρι, διαφήμιση και προπαγάνδα στη σύγχρονη Βαβέλ άλλα λένε και άλλα εννοούν. Λένε «πολυπολιτισμός» κι εννοούν τη δημιουργία χρήσιμων και προσοδοφόρων γκέτο μέσα στις πόλεις. Λένε «αυτοπροσδιορισμός» κι ανοίγουν την πόρτα για τον διαμελισμό χωρών και τον διχασμό λαών. Μιλάμε για Μη-Κυβερνητικές Οργανώσεις που όμως λαμβάνουν κυβερνητικές χρηματοδοτήσεις.

Λένε «πολιτική ορθότης» και στο όνομά της έχουν εξαπολύσει την πιο ιταμή αλλά και αποτελεσματική ιδεολογική τρομοκρατία από την εποχή της Ιεράς Εξέτασης. Ο καθένας, αν είναι αντιιμπεριαλιστής μπορεί να κατηγορηθεί για αντιαμερικανισμό. Αν είναι πατριώτης για εθνικισμό. Αν είναι αντισιωνιστής, για αντισημιτισμό. Αν ξέρει πέντε γράμματα, για αρχαιολαγνεία και προγονοπληξία.

Μια οργουελιανή βαβέλ, μια διαρκής καφκική δίκη προθέσεων και ιδεών -οι άνθρωποι έχουν καθιερώσει τα «εγκλήματα γνώμης» - τα ονομάζουν «εγκλήματα μίσους» κι όποιον πάρει ο χάρος (λες κι είναι, λόγου χάριν, κακό να μισείς τον ναζισμό). Επ' αυτού μάλιστα εξομοιώνουν τον κομμουνισμό με τον φασισμό και τρέχα γύρευε να βρεις οκτάωρο, Πικάσο και Ιησού Χριστό.

Ομως το μεγάλο τους επίτευγμα είναι το «διαίρει και βασίλευε» ήγουν η αξιοποίηση των παθολογιών.

Κάθε τάξη, κλάδος, κατάσταση έχει την παθολογία της, οι γιατροί, οι γεωργοί, οι δημοσιογράφοι, ο δημόσιος τομέας. Η ανάδειξη από τους κρατούντες Δυνατούς αυτών των παθολογιών σε γενικό χαρακτηριστικό της κάθε τάξης (π.χ. «οι γιατροί τα παίρνουν», «οι γεωργοί τεμπελιάζουν» και τα λοιπά) τις απονομιμοποιεί στη συνείδηση των άλλων, τις ξεφτιλίζει και τις καθιστά ευάλωτες στις ορέξεις των... «ελίτ».

Οπου «ελίτ» είναι μια ακόμη κρυπτωνυμία της αστικής τάξης, των εξ αυτής λαμόγιων και «νταβατζήδων».

Τέλος, το πιο οχληρό αλλά και πιο επικίνδυνο με όλο αυτό το έπος της αμερικανιάς στη σημειολογία που ελέγχει την κοινωνία είναι ότι υιοθετήθηκε (μάλιστα με την ευήθεια και τον ζήλο του νεοφώτιστου) από ένα μεγάλο μέρος της μη κομμουνιστικής αριστεράς· που κατέστησε έτσι εαυτήν παρακολούθημα των νεοφιλελεύθερων επιλογών, είτε αυτές εκφράζονταν υπό τη δορά μιας τάχα σοσιαλιστικής ρητορικής, είτε από τις υπαγορεύσεις των λύκων αυτοπροσώπως και φόρα παρτίδα.

Δώστε σε ορισμένους αριστερούς όρους όπως «φαντασιακό», «η αλήθεια του άλλου», «αφήγηση» (αντί για ιστορία), «αναστοχασμός» και πάρτε τους την ψυχή! Και αυτό ακριβώς έκαναν - τους πήραν την ψυχή!

Οπως και να 'χει, ένα τέταρτο του αιώνα αβάσταχτης ελαφρότητας περί το «τις βούλεται αγορεύειν» στην αγορά και στον δημόσιο βίο, ίσως η βλάβη να 'ναι πλέον ανήκεστος...

Αν όχι, θα το δούμε στους δρόμους.

Αν ανθίσει ξανά η ποίηση των ανθρώπων, θα ανθίσει στους δρόμους -στα σαλόνια πλέον τελείται μόνον η νεκρώσιμος ακολουθία όσων ζωγραφίσαν κάποτε στη ζωή μας μια «Κυριακή», μια «σχόλη».

Διότι, όταν ένας πρωθυπουργός βαφτίζει το ξεπούλημα «εκμηδενισμό της συμμετοχής του Δημοσίου», τότε οι λέξεις που βγαίνουν απ' το στόμα του έχουν φορέσει μαύρες κουκούλες και σκοτώνουν - τη λογική, τις ελπίδες, αλλά και τις όποιες πιθανότητες για μια στρατηγική συνεννόησης...