Ηταν 12 χρόνων ο Ντριτάν όταν είδε να σφάζουν «μπροστά στα μάτια» του, τον πατέρα του και τον θείο του, ενώ λίγο αργότερα, ο παππούς του εκδικήθηκε τον θάνατο των παιδιών του, σκοτώνοντας δύο άτομα από το σόι των αντιπάλων.
Σήμερα, ο Ντριτάν, στα 17 του, είναι και ο ίδιος υποψήφιο θύμα της αιματηρής βεντέτας που έχει ανοίξει η οικογένειά του και για να γλιτώσει αυτοφυλακίστηκε, μαζί με άλλους 17 συγγενείς του στο σπίτι του, στη συνοικία Μπαθόρε των Τιράνων. Αφού διέκοψε το σχολείο, θα μείνει εκεί κλεισμένος εφ' όρου ζωής, εκτός κι αν καταφέρει να δραπετεύσει και να εξαφανιστεί από προσώπου γης για να μην τον βρουν και τον σκοτώσουν εκείνοι στους οποίους η οικογένειά του χρωστάει αίμα… Αναγκαστική παρέα στη «ζωή εν τάφω», ο Ντριτάν έχει τη 15χρονη αδερφή του Ενγκλιντίνα και τα ξαδερφάκια του, Σεφεντίν, 5 χρόνων (όταν δολοφονήθηκε ο πατέρας του ήταν αβάπτιστος και πήρε το όνομά του), Γιούγκερς, 10 χρόνων και Γκλέντισον, 13 χρόνων.
Κλειστά παράθυρα
Με το που ξέσπασε η βεντέτα, εγκατέλειψαν το σχολείο και κλειδώθηκαν στο σπίτι όπου σπάνια ανοίγουν ακόμη και τα παράθυρα.
Τη μοίρα του Ντριτάν βιώνουν περισσότερα από 1.000 παιδιά στη σημερινή Αλβανία, εκεί όπου ανοίγουν ακόμη σαμπάνιες για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και διεκδικούν την είσοδό τους στην Ε. Ε.! Ο μικρός Σεφεντίν δεν έχει πατέρα, δεν παίζει με άλλα παιδιά γιατί δεν μπορεί να βγει από το σπίτι -με χίλιες δυο προφυλάξεις ξεμυτίζει στην αυλή- δεν θα κάνει οικογένεια γιατί καμιά γυναίκα δεν θα θελήσει να φυλακιστεί, είναι ένας ζωντανός νεκρός στα πέντε του χρόνια. «Αυτά τα παιδιά μεγαλώνουν σε ατμόσφαιρα βίας και κάποια στιγμή στη ζωή τους θα την εκδηλώσουν», λέει στην «Κ» η Αϊντα Πιράνι, ψυχολόγος και μέλος της επιτροπής συμφιλίωσης οικογενειών που βρίσκονται σε βεντέτα, την οποία συναντήσαμε στη Σκόδρα, μία από τις περιοχές του αλβανικού Βορρά, όπου το μεσαιωνικό εθιμικό δίκαιο, το γνωστό «κανούν», εξακολουθεί να ρυθμίζει σε μεγάλο βαθμό τις διαφορές -και τις ζωές- μεταξύ των ανθρώπων.
«Τα παιδιά είναι ίσως τα μεγαλύτερα θύματα σε αυτήν την τραγωδία που ταλαιπωρεί τη σύγχρονη Αλβανία. Για σκεφτείτε ένα παιδάκι να περάσει όλη του τη ζωή του μέσα σ' ένα σπίτι. Τρελαίνεσαι και μόνο στην ιδέα. Βέβαια, το «κανούν» δεν επιτρέπει να σκοτώνουν παιδιά κάτω των 15 χρόνων, αλλά δυστυχώς αυτό δεν τηρείται πλέον ή οι άνθρωποι φοβούνται ότι ο αντίπαλος, τυφλωμένος από το μίσος, θα το καταστρατηγήσει…».
Παιδιά εγκλωβισμένα υπάρχουν σχεδόν παντού στη βόρεια Αλβανία, όπου οι βεντέτες ξεκληρίζουν ολόκληρες οικογένειες. Στο οροπέδιο του Ντουκανγκίνι, τη Σκόδρα, την Τροπόγια, το Κούκσι, στα ίδια τα Τίρανα όπου έχουν μετοικήσει τα τελευταία χρόνια δεκάδες χιλιάδες Αλβανοί του Βορρά μεταφέροντας τις προαιώνιες διενέξεις τους. Η κυβέρνηση των Τιράνων, υπό την πίεση και της διεθνούς κοινότητας, έθεσε σε εφαρμογή στην περιοχή της Σκόδρας, όπου το πρόβλημα εμφανίζεται οξύτερο, πρόγραμμα που προέβλεπε τη δίωρη παράδοση από δασκάλους του Δημοσίου μαθημάτων στα σπίτια εγκλωβισμένων παιδιών, ώστε να μάθουν τουλάχιστον να διαβάζουν. Η προσπάθεια δεν δείχνει να αποδίδει. «Δεν φτάνει αυτό, είναι λίγο. Η διδασκαλία πρέπει να γίνεται σε συνθήκες σχολείου και όχι σε κλειδαμπαρωμένα σπίτια. Πρέπει το κράτος να πάρει μέτρα ώστε τα παιδιά αυτά να πηγαίνουν στο σχολείο. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να τους στερήσει τη χαρά του σχολείου».
Κι όμως, το κάνουν η ίδια η κοινωνία που επί 600 χρόνια αναπαράγει το φοβερό αυτό έθιμο και η αδυναμία του οργανωμένου κράτους να κλείσει την πληγή, που φροντίζει επιμελώς να κρύβει για να μη δυσφημιστεί η χώρα στα μάτια των ξένων επενδυτών!
Οι επιτήδειοι
Πρόσφατα, μάλιστα, αποκαλύφθηκε ότι σ' ένα ίδρυμα στην κωμόπολη Πολιτσάνι «φιλοξενούνταν» σε άθλιες συνθήκες 20 παιδιά εγκλωβισμένων οικογενειών, ενώ τα χρήματα που είχαν διατεθεί από την Ε. Ε. και ανθρωπιστικές οργανώσεις είχαν καταλήξει στις τσέπες επιτήδειων, που δραστηριοποιούνται στην Αλβανία υπό τον μανδύα του αλτρουισμού και της βοήθειας των δυστυχισμένων αυτών ανθρώπων. Η εφημερίδα «Σέκουλι» έγραψε για 17 εκατ. ευρώ που προορίζονταν για τους εγκλωβισμένους και έκαναν φτερά! «Υπάρχουν κύκλοι που ροκανίζουν τα προγράμματα και τα χρήματα δεν φτάνουν ποτέ στον προορισμό τους», λέει στη «Κ» ο πρόεδρος του «Συλλόγου Αποστολών για Ειρήνη και Συμφιλίωση στην Αλβανία», που εδρεύει στη Σκόδρα, Μουσταφά Νταΐτ.
Στην ερώτηση για το πώς νομίζει ότι μπορεί να λυθεί αυτό το πρόβλημα, είναι απόλυτος: «Η κατάργηση της θανατικής ποινής, που ίσχυε επί Χότζα, ήταν πρόωρη το 1994. Πρέπει να την επαναφέρουν για να παταχθεί το φαινόμενο. Αν δεν επανέλθει η θανατική ποινή, τουλάχιστον να καταργηθεί ο νόμος που λέει ότι όταν παραδεχθεί ο δολοφόνος την πράξη του, η ποινή του μειώνεται στο μισό» …
Από το 1991, οπότε κατέρρευσε το καθεστώς Χότζα και επανεμφανίστηκε το «κανούν», έχουν σκοτωθεί σε βεντέτες 9.800 άτομα. Σε αυτό το διάστημα εγκλωβίστηκαν 6.000 οικογένειες από τις οποίες οι 1.500 παραμένουν εγκλωβισμένες, ενώ στα 18 χρόνια συμφιλιώθηκαν γύρω στις 3.000 οικογένειες.
Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ online